سیاستهای آموزشی به کار گرفته شده در بحران کووید ۱۹ در اغلب کشورهای جهان کم و بیش مشترک است.
بررسی تجارب آموزشی کشورهای مختلف در دوره شیوع کووید 19 نشان میدهد روندهای آموزشی اکثر کشورها اغلب ویژگیهایی یکسان داشتهاند. مانند فرآیند آموزش از راه دور که در اغلب کشورها کم و بیش مسیری مشترک را طی می کند. تفاوتها بیشتر در وضعیت اقتصادی و فرهنگی و بافت اجتماعی کشورها نهفته است.
برای مثال، در کشورمان قبل از جدی شدن شیوع این ویروس و تصمیم گیریهای اولیه برای تعطیلی مدارس اکثر خانواده ها قبل از تعطیلی سراسری مدارس توسط مراجع ذیصلاح، در اقدامی پیشدستانه از فرستادن فرزندانشان به مدارس خودداری کردند، در حالی که در کشور ژاپن پس از سختگیریهای شینزو آبه برای اعلام زودهنگام پایان ترم تحصیلی مدارس و شروع زودتر تعطیلات بهاری بسیاری از خانواده ها و مقامات این تصمیم را غیر منتظره خواندند و اعلام کردند برای نگهداری فرزندانشان در صورت بسته بودن مدارس و مهدکودکها با مشکلاتی مواجه هستند.
تصمیم گیری نهایی برای بازگشایی مدارس در تمام دنیا بر عهده وزارت بهداشت و دولت است. در مورد احتمال باز گشایی مدارس نیز تحقیقات نشان میدهد این موضوع در برخی کشورها در حال بررسی است و روال انجام آن در چند کشوری که مدارس دایر هستند بهم شباهت دارد. ضمن اینکه تصمیم گیری در این باره در تمام کشورها بر عهده وزارت بهداشت و دولت است و وزارت آموزش و پرورش عملاً به تنهایی تصمیم گیرنده نهایی نیست. در برخی کشورها ملاحظات سیاسی با ملاحظات بهداشتی در هم آمیخته اند؛ ولی در اکثر کشورها برفراهم آوردن محیطی امن برای دانش آموزان تأکید زیادی شده است.
بطور کلی، تصمیمگیری در همه کشورها منوط به مشخص شدن و تثبیت وضعیت روند شیوع ویروس است؛ به همین دلیل است که بسیاری از کشورها تعطیلی مدارس را تا اطلاع ثانوی اعلام کرده اند. علاوه بر آن هر کشوری خود می داند برای بازگشایی مدارس چه امکاناتی دارد. برای مثال در کشورمان برای باز گشایی مدارس روزانه حداقل 15 میلیون ماسک برای دانش آموزان و حداقل یک میلیون ماسک برای معلمان و کادر مدارس نیاز است. در بهترین حالت اگر بخش تأمین مالی آن را بر عهده والدین در نظر بگیریم آیا در دسترس بودن این یک قلم کالای حیاتی و ضروری برای سناریو باز گشایی محقق می شود؟ بر این اساس به نظر می رسد بازگشایی مدارس به صورت سراسری در آینده ای نزدیک به سادگی امکان پذیر نیست.
تجربیات کشورهایی که در حال بازگشایی مدارس هستند-بازگشایی مدارس در چین در برخی استان ها آغاز شده است یعنی بازگشایی به شیوه ی تدریجی منطقه محور است. اما بخشی از اخبارمربوط به بازگشایی مدارس تبلیغاتیست و حقیقت نشان می دهد که چین از عهده فراهم کردن تمام امکانات لازم برای اطمینان از ایجاد محیطی امن برای جمعیتی حدود سیصد میلیون دانش آموز و کادر آموزشی عاجز است.
مورد موفق سنگاپور ما را به احتمال برگزاری کلاس با روزهای محدود در مناطق با شیوع کمتر و جمعیت کمتر رهنمون می کند اما باید این نکته را مورد توجه قرار داد که جمعیت دانش آموزی سنگاپور بسیار کمتر ازماست و وضعیت اقتصادی و مدل کنترل شیوع کرونا در دو کشور قابل مقایسه با یکدیگر نیستند. شایان ذکر است که سنگاپور تاکنون به دلیل شیوع کرونا تعطیل نبوده است بلکه تعطیلات روتین خود را گذارانده است. سنگاپور قصد دارد مدل ترکیبی تدریجی را ارائه کند که توضیح آن در جدول سناریوهای بازگشایی آمده است.
کشور تایوان مدارس را بازگشایی کرده و مقرر کرده اگر در مدرسه ای دو مورد یا بیشتر مورد مثبت اعلام شد مدرسه بسته خواهد شد.
بررسی مورد کانادا نشان می دهد در برخی ایالات مدارس باز هستند و به خانواده ها امکان تصمیم گیری داده شده و آنها با سنجیدن شرایط خود و خانواده تعیین می کنند که فرزتندانشان به مدرسه برود یا نه.
اعلام پایان سال تحصیلی و ارزیابی تحصیلی – تا تاریخ 31 مارس برابر با 12 فروردین 8 ایالت در آمریکا (ویرجینیا، اوکلاهاما، آلباما، آریزونا، ماریاناس شمالی، نیومکزیکو، ورمونت و کانزاس) تا پایان سال تحصیلی(27 خرداد) مدارس را تعطیل اعلام کردند. این تعطیلی به معنای لغو کلیه کلاس های حضوری تا پایان سال و ارائه آموزش ها از راه دور است. ایالات کالیفرنیا، داکارتای شمالی، امریکن ساموآ، پنسیلوانیا و نیوجرسی تا اطلاع ثانوی مدارس را تعطیل کرده اند. واشنگتن تا 20 آوریل برابر با یک اردیبهشت مدارس را تعطیل اعلام کرده است. ایالتهای دیگر در حال تمدید این مدت هستند و عملاً پایان سال تحصیلی را اعلام نکرده اند. طولانی ترین مدت تعطیل در ایالات دیگر 26 اردیبهشت است.
دلیل اعلام تعطیلی تا پایان سال در کانزاس – کانزاس اولین ایالتی بود که تعطیلی مدارس را تا پایان سال تعطیلی اعلام کرد و دلیل اینکار رو شفاف سازی اعلام کرده است. به این صورت که مسؤلان آموزشی باید برنامه ریزی دقیقی در همه موارد داشته باشند و همه چیز دوباره بازبینی شود. مثلا بدانند که بودجه بندی باقیمانده چطور باید تعدیل شود و بر اساس تعدیل صورت گرفته دانش آموزان ارزیابی شده و برای ورود به سال تحصیلی بعد آماده شوند. حتی سناریو حذف برگزاری آزمون های پایانی نیز باید بررسی شود و استانداردهای گواهینامه های پایان تحصیلی هم عوض شود. معلمان باید بدانند دیگر امکان برگزاری کلاس حضوری نیست و بر این اساس تصمیم بگیرند چگونه مطالب باقیمانده را به دانش آموزان خود منتقل کنند و سپس آنها را ارزیابی کنند. مخالفان تعطیلی طولانی مدت نیز معتقد هستند این اعلام تعطیلی تا پایان سال تحصیلی عجولانه گرفته شده است و باید به مردم و مسؤلین فرصت داد تا شرایط را به خوبی بررسی کنند و سپس تصمیم بگیرند چون این امر احساس ناقص بودن تحصیلات را در دانش آموزان ایجاد می کند و می تواند پیامدهای بدی داشته باشد. وزیر آموزش و پرورش آمریکا نیز اعلام نموده ما باید سعی کنیم «حس پایان خوب» را در بچه ها ایجاد کنیم و به تمام ایالت ها اجازه لغو آزمون های پایانی را داده و این ارزیابی را به خود معلمان واگذار کرده تا بر مبنای عملکرد دانش آموزان آنها ارزیابی شوند.
دولت امارات بر اساس قوانین ومقررات ابلاغی در روز دوشنبه 1/11/1399 به سرپرستی جمهوری اسلامی اعلام نمودند کلیه مدارس امارات ملزم هستند تا پایان سال تحصیلی یعنی 14 تیرماه آموزش از راه دور را داشته باشند و سال تحصیلی رابه پایان برسانند. در خصوص آزمون هم اعلام نمودند اگر شرایط عادی شد با رعایت تدابیر بهداشتی اجازه آزمون حضوری را خواهند داشت.
کشور قطر هم همانند کانادا و انگلیس تصمیم گیری در امتحانات داخلی را به معلمان محول نمودند. فقط امتحانات نهایی را با رعایت موارد مد نظر تعلیمیه و اخذ مجوز قابل انجام است.
در استرالیا و مالزی امکان برگزاری امتحانات بصورت آنلاین وجود دارد.
در کشورمان به نظر میرسد سیاست بازگشایی مدار منطقه محور است و طبق اعلام جدید رئیس جمهور مدارس در برخی نقاط کم خطر، از آخر اردیبهشت بازگشایی مدارس آغاز می شود و مقرر گشته است از زمان بازگشایی مدارس سال تحصیلی به مدت چندین هفته بیشتر ادامه داشته باشد.